Wat is Natuurlijk leren? Gastredacteur Sam legt je alles uit over het onderwijsconcept Natuurlijk leren, inclusief de uitgangspunten en haar ervaring met haar dochter.
Overwin verlatingsangst en bindingsangst; lees Liefdesbang van Hannah Cuppen en ontdek je patronen.
De basisschool is altijd weer een mooie stap voor ieder kind en ouder. Waar je vroeger vaak ‘gewoon’ naar de school in de buurt ging, kiezen steeds meer ouders bewuster een basisschool voor hun kind. De een doet dit bijvoorbeeld vanuit een godsdienst of levensovertuiging en de ander vanwege een onderwijsconcept. In de laatste categorie is ook een mooi, nieuw onderwijsconcept ontstaan: Natuurlijk leren.
Van Antroposofisch naar Natuurlijk leren
Ik begin met een stukje eigen ervaring. Mijn oudste dochter ging eerst naar een antroposofische school. Het onderwijsconcept ‘leren met hoofd, handen en hart’ vond ik erg aantrekkelijk, want we zijn als mens niet alleen maar hoofd, hart of handen. We zijn een geheel. Daarbij wilde ik mijn dochter alle kansen geven om zichzelf als mens te ontplooien. Tóch liep mijn dochter tegen wat uitdagingen aan binnen deze antroposofische school, waardoor haar zelfontplooiing vast liep.
Zo kwam ik tijdens onze zomervakantie geheel toevallig terecht op het onderwijsconcept Natuurlijk leren. Ik besprak dit met mijn dochter en ze raakte meteen enthousiast. We planden een meeloopdag in en in september kon ze al een dagje meelopen. Toen ik haar ophaalde van de meeloopdag kwam er een stralend kind naar buiten. “Mam, ik wil, nee ik móet hier naar school!” Zelfs na haar eerste enthousiasme was ze zeker van haar zaak en hebben we alles in gang gezet.
Wat is Natuurlijk leren?
Maar wat is dat nu eigenlijk, Natuurlijk leren? Het was ook voor mij een hele omschakeling, maar met inmiddels één jaar ervaring kan ik mijn kennis met jou delen.
Natuurlijk wil je kind leren. Zo zou je namelijk het beste kunnen zien wat Natuurlijk leren nou is. Van nature wil het kind al uit zichzelf leren. Daar speelt een school met onderwijsconcept Natuurlijk leren op in.
Wat vind je kind leuk om te doen? Wat kan je kind goed en wat wil je kind gaan leren? Als bij ‘t kind de wil er is om ergens beter in te worden, dan gaat leren al snel als vanzelf.
Bij Natuurlijk leren wordt er gekeken naar wat de talenten zijn van je kind zijn, evenals wat de mogelijkheden zijn. Er wordt dus niet gekeken naar wat je kind niet kan. Een Natuurlijk leren school biedt een rijke leeromgeving waardoor je kind zich kan ontwikkelen en op een natuurlijke manier kan groeien.
Kinderen kiezen hun eigen leerproces en houden dit bij in een portfolio. Samen met een coach hebben ze gesprekken over wat ze graag willen leren en wat daarvoor nodig is. Daarbij wordt er ook gekeken naar hoe een kindje het beste leert. Waarbij de een het liefst boeken in duikt, leert een ander kind door te doen en met de handen te werken.
Zo kan een wandeling door een bos heel leerzaam zijn en een rekenles bevatten. Het principe is dus altijd: ieder kind en mens is waardevol, heeft talent en mogelijkheden om te groeien.
De uitgangspunten van Natuurlijk leren
Natuurlijk leren gaat uit van drie uitgangspunten:
- Er wordt een beroep gedaan op meerdere intelligenties.
- De kinderen hebben individuele leerprocessen.
- De kinderen worden uitgedaagd tot actief leren.
Het Natuurlijk leren onderwijsconcept heeft deze uitgangspunten en dat begint bij ‘Wat kan ik al?’. Door zo naar je kindje te kijken krijgt het al een stevige basis in zelfvertrouwen. En dat is iets dat heel belangrijk is om goed te kunnen leren. De intrinsieke motivatie aanmoedigen.
De rijke leeromgeving vertaalt zich bij een Natuurlijk leren-school niet alleen in de verschillende materialen op school, maar ook in de coach die het beste bij je kind past. Dit zorgt ervoor dat je kind een open leerhouding krijgt. Daarnaast wordt er gekeken welke vorm van leren het beste bij je kind past.
Ook zitten ze niet de hele dag aan hetzelfde tafeltje in dezelfde ruimte, maar gaan ze naar verschillende ruimtes en hoeken. De methodes om te leren verschillen ook.
De coaches helpen de kinderen daarnaast om een positieve motivatie te ontwikkelen door ze af en toe iets anders te laten uitproberen. Dat doen ze door te kijken naar waar het kind aan toe is, in plaats van skills te koppelen aan leeftijd. Zo ontstaat er een veilige en persoonlijke leeromgeving.
Bij Natuurlijk leren staan de leerlingen heel erg met elkaar in verbinding, waardoor ze hun sociale vaardigheden ook trainen. In plaats van enkel vaste klassen ontstaan er ook groepen van verschillende leeftijden die bezig zijn met een project waar ze allemaal interesse in hebben. Het sociale aspect is dus erg belangrijk.
Natuurlijk leren ervaring: als ouder erg wennen
Voor mij als ouder was het een spannende stap om te zetten. Zelf heb ik op een openbare basisschool gezeten en hier was alles vast gezet in kaders van regels, methodes en doelstellingen. Iets waar ik me later tijdens mijn studie op de kunstacademie van los moest zien te maken. Ik wist toen al dat ik later een andere vorm van onderwijs voor mijn kinderen wilde.
De antroposofische school leek mij een fijne school aangezien er veel ruimte en aandacht is voor ambacht en persoonlijke ontwikkeling. Tóch is ook de antroposofische school beperkt met een aantal kaders van ‘hoe het hoort’, in plaats van ‘wie is het kind’.
Mijn oudste dochter heeft als hooggevoelig en hoogbegaafd kind een erg sterk karakter. Ze weet wat ze wil en vooral ook wat in haar ogen nutteloos is. De euritmie (expressieve dans) lessen bijvoorbeeld voelde bij haar als een straf en misten daardoor ook hun nut.
Toch vond ik de omschakeling naar Natuurlijk leren erg spannend. Gaat ze straks wel leren of alleen maar doen wat in haar ogen leuk is? En is dat heel anders?
Het afgelopen jaar heeft ze dankzij Natuurlijk leren zichzelf heel goed kunnen ontplooien. Ik zag mijn ongelukkige kind weer terug opbloeien tot een enthousiaste, vrolijke en zelfstandige tiener. Ze voelt zich gehoord en is intrinsiek gemotiveerd om te leren.
Mijn angst dat ze alleen maar zou gaan spelen was ongegrond, hoewel ze natuurlijk ook regelmatig onder de modder of verfvlekken thuis komt van school. Ze leert iedere dag weer iets nieuws en weet wat ze wil gaan doen. Hoe mooi is het dat je kind zichzelf heel goed leert kennen en de eigen talenten weet te gaan benutten? En daar ook trots op is, natuurlijk.
Voor mijn dochter was dit de beste keuze die wij als ouders ooit gemaakt hebben.
Lees ook…
- De Vrije School: wat is het en wat leert je kind er?
- Jaarkalender van de jaarfeesten op de Vrije School
- De wereld als klaslokaal – holistisch opvoeden en natuurlijk (thuis)leren
- Wat is antroposofisch speelgoed?
• Sam van der Venne • When it’s dark enough you can see the stars • Moeder van sterrendochter Nova* ‘09, dochter Fawn ‘10 en dochter Zelda ‘16 • Studeert richting development • Kinderen op een Natuurlijk Leren en Antroposofische school • Liefhebber van zelfontplooiing, natuur en reizen •