Een school gevuld met kinderen die Maan, Storm of Vlinder heten en waar alles kan en mag. Dat zijn toch wel twee van de grootste misvattingen over de Vrije School. Steeds meer ouders vinden de weg naar de Vrije School en er is veel diversiteit in leerlingen. Maar wat is de Vrije School eigenlijk en wat doen ze op de Vrije School? Je leest ‘t hier!
Overwin verlatingsangst en bindingsangst; lees Liefdesbang van Hannah Cuppen en ontdek je patronen.
Wat is de Vrije School?
De Vrije School wordt ook wel Antroposofische school of Waldorf school genoemd. De grondlegger van de antroposofie is Rudolf Steiner. Binnen de antroposofie wordt de mens als geheel gezien. Dus lichaam, ziel en geest. In de Vrije School vind je onderwijs gericht op hoofd, handen en hart. Hiermee wordt altijd naar je kind in z’n geheel gekeken en word je kind ondersteund in zijn of haar volledige ontwikkeling.
Dit betekent het ontwikkelen van een helder denkvermogen (hoofd), evenwichtig gevoelsleven (hart) en wilskrachtig handelen (handen). En dit is net wat anders dan op reguliere scholen. We leven in een maatschappij waarbij vooral het denkvermogen wordt gewaardeerd. De Vrije School is een mooi tegengeluid, waarbij meerdere aspecten van mens en kind belangrijk zijn.
Ontwikkelingsfasen binnen de antroposofie
De Vrije School onderscheidt de ontwikkeling van je kind in drie fasen.
De eerste fase is de fysieke ontwikkeling, deze is van 0 tot 7 jaar. Hierin leert je kindje z’n eigen lichaam te kennen door middel van beweging en handelingen. Kinderen bootsen andere kinderen en volwassenen na. Zo begint mijn jongste dochter iedere ochtend in de kleuterklas met een liedje waarbij zij en haar klasgenoten bewegingen van de juf nabootsen.
De tweede fase (van 7 tot 14 jaar) is het ontwikkelen van het gevoelsleven. Hierin wordt het bewustzijn van je kind gevormd. Het innerlijke voorstellingsvermogen is hierin belangrijk. Het kind gaat steeds meer groeien in z’n autonomie.
De derde fase is de ontwikkeling van het denk- en oordeelsvermogen, deze is van 14 tot 21 jaar. Tijdens deze fase ontwikkelt je kind z’n denken, voelen en willen tot een eigen denken, voelen en willen. Een prachtige fase, waarin je kind vanuit innerlijke vrijheid vorm gaat geven aan de wereld.
Deze autonomie is steeds belangrijker en uiteindelijk is er het inzicht hoe ze vanuit hun eigen motivatie waardevol voor zichzelf, de ander en wereld kunnen én willen zijn.
Periodeonderwijs op de Vrije School
Kinderen krijgen op de Vrije School vanaf de eerste klas (groep 3) periodeonderwijs. In de praktijk is het zo dat je kindje een aantal weken achter elkaar hetzelfde vak krijgt. De gedachte hierachter is dat wanneer je kind zich een aantal weken intensief bezig houdt met de lesstof, ze een sterke binding ontwikkelen met het vak.
Naast periodeonderwijs is er ook veel aandacht voor handvaardigheid, muziek en euritmie. Alle kinderen maken hun eigen schrift waarin prachtige werken verzameld worden. Aan het einde van het leerjaar kun je zo zien waar je kind zich mee bezig heeft gehouden.
Verschillende thema’s worden zo prachtig uitgewerkt in schrift en tekeningen. Beweging staat binnen de Vrije School centraal en komt veel terug in verschillende lessen. De gedachte hierachter is dat bewegen gezond is en het de aanmaak van verbindingen met de hersenen bevordert.
Leren door te doen
Een van de prachtige onderdelen binnen het Vrije School onderwijs vind ik de aandacht voor verschillende ambachten. Dit begint al in de kleuterklas door middel van brood bakken, soep maken, timmeren, borduren en weven. Leren door te doen!
Zo laat een kleuter zien dat het klaar is voor de eerste klas door zelf een tasje te weven en een bootje te timmeren. Dit vergt een goede fijne motoriek, concentratievermogen en taakgerichtheid. Allemaal erg belangrijk om te gaan leren in de eerste klas.
Door ook aandacht te geven aan verschillende ambachten ontstaat er bij je kind ook bewustwording waar bijvoorbeeld schrift vandaan komt. Hoe is dit ontstaan, waar schreef men vroeger mee en hoe wordt papier gemaakt. En door vervolgens ook zelf papier te leren maken ontstaat er een verbinding met de lesstof door het te ervaren. En daardoor blijft lesstof veel beter hangen.
Op een Vrije School zul je ook niet snel een werkstuk op de computer maken. De meest vrije scholen kiezen ervoor om echte interactie tussen kinderen, leerkrachten en ouders te gebruiken. Verbondenheid is een belangrijk onderdeel binnen de Vrije School en dit merk je ook door de verschillende jaarfeesten.
Jaarfeesten op de Vrije School
Jaarfeesten? Jep! Binnen de Vrije School is er veel aandacht aan het ritme van de seizoenen. In iedere klas staat er ook een seizoenstafel waarop prachtige taferelen staan kenmerkend voor het seizoen. De jaarfeesten zijn een belangrijk onderdeel en zorgen ook wederom voor verbinding tussen kinderen, leerkrachten en ouders. Vaak wordt er namelijk een beroep gedaan op ouders om mee te helpen in de klas.
Belangrijke jaarfeesten zijn Sint-Michaëlsfeest, Sint-Maartensfeest, advent, Kerstmis, Driekoningen, Pasen, Pinksteren en het Sint-Jansfeest. Iedere Vrije School kan hierin een eigen invulling geven, maar vaak zijn er veel overeenkomsten. Bekijk ook de Jaarkalender van de jaarfeesten op de Vrije School.
Ook hebben de feesten per klas soms een andere invulling. Zo wordt er vanaf klas 3 pas verteld over het verslaan van de draak tijdens het Sint-Michaëlsfeest. Een van mijn persoonlijke favoriete feesten is het Sint-Maartensfeest, waarbij kinderen met een eigen gemaakte lantaarn van pompoen een wandeling maken. Hierover lees je meer in het volgende artikel.
Lees ook…
- Jaarkalender van de jaarfeesten op de Vrije School
- Het hele jaar feesten – thuis jaarfeesten vieren in lente en zomer
- Het hele jaar feesten – thuis jaarfeesten vieren in de herfst en winter
• Sam van der Venne • When it’s dark enough you can see the stars • Moeder van sterrendochter Nova* ‘09, dochter Fawn ‘10 en dochter Zelda ‘16 • Studeert richting development • Kinderen op een Natuurlijk Leren en Antroposofische school • Liefhebber van zelfontplooiing, natuur en reizen •
